24
E vendosur në terren të pjerrët, kinemaja ishte niveluar nga ana e poshtme me shtylla të shumta që e mbanin shtrënguar me tokën. Kur e shihje nga ajo anë, ndërtesa ngjante si një qenie fantastike shumëkëmbëshe e zbritur për të pirë ujë te jazi i mullirit. Mulliri, me lugun e drunjtë gjithë lëmyshk, ishte ndërtuar nga fshatarët para se të vendosej aty ngrehina e sharrës. Dhe vazhdonte ende të përtypte me ato nofullat e gurta, që bënin një krakaritje monotone në lëvizjen e tyre marramenthi. Ujërat e jazit, duke u stërpikur nga rrezet e diellit, që u shpëtonin fletëve të arrave gjatë shushurimës, krijonin në orët e mesditës ca reflekse që të merrnin sytë. Prita e bërë prej thuprash shelgu në grykën e mullirit, i bënte ujërat të fashiteshin në qetësi dhe krijonte një pellg të gjerë, të ndritshëm. Pikërisht te ky pellg, nën tendën e gjelbër të pemëve në cep të kinemasë, gratë shpëlanin rrobat pasi i kishin sapunisur në shtëpi.
Nga dritarja e kabinës, ku isha duke përgatitur filmin nëpër bobina, pikasa fustanin me trëndafila të Kleas që fërfëlloi në diell. Zbrita rrëmbyeshëm dhe i rashë ndërtesës së kinemasë përqark, duke shpejtuar anës ujit në drejtim të saj. Ndoshta nga ritmi i çrregullt me të cilin filloi të më punonte zemra, shumë nga fjalët, që kisha përgatitur prej ditësh, po i rrëzoja nga mendja si ato kokrrat e papjekura kur i zë stuhia. Rasti kërkonte të tregohesha i matur dhe të justifikoja vajtjen. Ndryshe kishte rrezik të thyhesha që në fjalën e parë. Sepse duke qenë vetëm, ajo do të më largonte për të mos rënë në sy. Ngadalësova hapin dhe me sytë lëshuar nga përroi nisa të vërshëlleja një motiv, duke u përpjekur të dukem sa më i shkujdesur. Gjoja nuk e kisha mendjen fare dhe po takohesha me të rastësisht.
- Ou, si dukesh, moj Klea?
Ajo ngriti kokën qetësisht, duke e shoqëruar me një nënqeshje të lehtë.
- Mirë, po ti? - ma ktheu në mënyrë shpotitëse dhe për çudi më vështroi aq ngulmët, saqë shkëlqimi i rrallë i syve të saj të kaltër më magjepsi dhe më trullosi.
E humba krejt toruan. Druajtja ime e adoleshencës më kishte stopuar në vend. Nuk po e kapja dot fillin më tej dhe kapërdiva pështymën me zor. Nga përroi vinte një afsh i freskët, që ma përshkonte gjithë qenien. Aty ndanë gurgullimës edhe mendja ime gumëzhinte nga tronditja. Kur pa që kisha heshtur ashtu i hutuar, ajo futi duart thellë në ujë dhe vijoi shpëlarjen. Flokët ia mbuluan krejt fytyrën. Atë çast të rrahurat e zemrës dhe pulset e gjakut në deje më ndryshuan papritur, nga një vendim i rrëmbyer që ma përshkoi trurin tejpërtej. Ia mbërtheva kokën fort me të dy duart dhe ia ktheva nga ana ime. Nga habia, ajo i zgjeroi kornizat e syve të mëdhenj tej mase dhe më vërejti e çmeritur.
- Oh, Klea, o shpirt, më çmende! – pëshpërita dhe e putha në buzët e njomështitura me një afsh vërtetë prej të çmenduri.
Ishte një puthje e egër, e përzier me fijet e flokëve mes buzëve. Si duket Klea ishte mjaft e hutuar, sepse nuk bëri as lëvizjen më të vogël kundërshtuese. Po kur e lëshova, vura re se veprimi im e kishte pezmatuar rëndë. Kundroi përqark e trembur dhe kapërdiu një psherëtimë. Pastaj më shigjetoi një grimë në bebëzat e syve, me një vështrim keqardhës të rreptë, duke dihatur rrëmbyer. Të kuqtë që vërehej në faqe i mbuloi fytyrën dhe qafën. M’u duk sikur e gjithë pamja e saj foli pa zë: ’’Si ma bëre ti këtë poshtërsi” Prisja një pëllëmbë, po nuk e di pse s’ma dha. Mblodhi me nxitim teshat e shpëlara, i hodhi mbi të tjerat në kanistër dhe vrapoi vrulltas, si e çliruar prej një ankthi.
Mbeta si i drunjëzuar, me vështrimin të humbur diku në boshësi, krejt si idiot. Mendimet e mia zunë tani të rrokulliseshin nëpër zhurmën buçitëse të mullirit, të cilën pak më parë nuk e kisha ndjerë. Në sytë e mi ajo ishte aq hyjnore dhe aq e pastër, sa mjaftoi vetëm ai veprim, të më bënte të mendoja, se me puthjen time të përdhunshme e kisha zhyer.
Pas asaj që ndodhi, desha ta shoh edhe një herë patjetër, për të kuptuar reagimin e mëtejshëm. Por dy-tri net ajo nuk erdhi më në kinema. Gjatë gjithë atyre ditëve mbeta si shtyllë e ngulur te dritarja. I luajta në fizarmonikë shumë herë pjesët që i pëlqyen asaj te pylli. Por ajo nuk u shfaq asnjëherë te korniza e dritares së vet, që, për sytë e mi, i ngjante aq shumë atij shtegut të malit ku lindte dielli. Kështu dita ime u bë natë dhe nata ditë pagjumësie.
Vjeshta po triumfonte mbi pemët e arrave të moçme. Gjethet e tyre po merrnin një ngjyrim gjithmonë e me të kuqërremtë. Ndërsa atje tej, në gjerësitë e pafundme të pyllit, shtresa e re e gjetheve të rëna, kishte filluar të mbulonte sipërfaqen e tokës. Xha Pandi kishte kuturisur më në fund ta mbante familjen të dimëronte këtë vit në sharrë. Dhe meqenëse Klea e kishte mbaruar shtatëvjeçaren, e vuri të punojë përkohësisht te dyqani i bukës. Ku, shitësja, pas gjashtë vjetësh martesë, kishte marrë lejen e parë të lindjes.
Shkova të blija bukë. Bluza e bardhë e tregonte fytyrën e Kleas më të ftohtë se kurdoherë. Ajo ishte aty e bukur dhe e akullt, e zemëruar dhe krenare. Sa më pikasi te dera, sytë e saj pësuan një lëkundje të pazakonshme. Ujërat në ta sikur u turbulluan krejt. Dhe e gjithë pamja e saj tregoi se ishte mjaft e zemëruar. Bëra të hap gojën, por ndjeva atë çast se nofullat s’donin të më bindeshin.
- ...rdita!
- ?
- Çerek kile!
Ajo mori të hollat dhe më zgjati bukën, si të kryente veprime instiktive në marrëdhënie me një trung ahu. Pastaj nxori një bllok shënimesh të mbushur me shifra. Uli sytë mbi të, duke i lëshuar qepallat rëndë, sikur do të zgjidhte ndonjë mister me kuptim të thellë. Sytë e mi, duke shkelur padashur mbi ato shifra, ndjenin dhimbje të hidhur dhe largoheshin të trishtuar, si nëpër një ranishte me lloj-lloj skelete peshqish. Ika pa zgjatur asnjë fjalë më tej.
Javën tjetër Klea doli te dritarja papritmas. Vështroi disa herë në largësi pa e ngritur kokën nga baraka ime. Gjeta një rast, ia mbërtheva sytë me vështrimin tim të ethshëm dhe nuk ia lëshova më. Derisa pasdite ajo i shkëputi sytë me një të mënjanuar të kokës nga rruga, me të cilën më dha të kuptoj, se diçka donte të më thoshte.
Doli te udha që shpinte nga dyqanet. Ishte mjaft e qetë. Kur i shkova anash, tha me një vezullim të papritur në sytë e saj dhe me një zë çuditërisht të ndryshuar, duke ma dhënë të gjithë fytyrën:
- Je i lig dhe sytë i ke si zamkë!...
- Jam i lig se nuk më do ti dhe sytë i kam ngjitës vetëm tek ti... - ia ktheva me zë të drithëruar prej trishtimit të dhimbshëm, që më kishte kapluar prej ditësh.
- Vardisesh kot, se unë edhe sikur të dua, nuk bëhem dot jotja...- tha me një shprehje zemërlëshuar dhe psherëtiu pa zë.
Mërmëriti butë edhe ca fjalë, të cilat nga trokëllima e kraharorit nuk i kapa dot. Pastaj vuri gishtin në buzë, sikur kërkonte aty gjurmën e puthjes sime. Dukej e hequr, por më e bukur.
- Cila është ajo pengesë që s’të lë të bëhesh imja? - kureshta gati me frikë, me një zë të thatë që mezi më rrëshqiti në kordat zanore.
- Ti, - u gjegj ajo mendueshëm dhe kokulur.
- Unë?… Ua, je në vete, ç’thua?
- Po po, ti dhe ai që të ka vënë emrin...
Bo,bo... thashë me vete, e paska marrë vesh që kam babanë të burgosur!... U mbusha menjëherë me djersë të ftohta...
- Babai im ... – nisa të flas.
- Babai yt dhe imi. - ma preu në çast
Duke e përqendruar të gjithë vëmendjen te pronori i fundit, u mundova të kuptoj ç’lidhje kishte babai i saj me timin.
- Moj, po ti po më luan nga mentë! - u shpreha buzëplasur nga sikleti. - Fol më qartë se s’po të kuptoj!
Pas kësaj, Klea ngriti kokën. Në ballin e saj të lëmuar më vështronin ca sy të shqetësuar, të rreptë.
- Pse bën sikur s’kupton? Në shtëpinë time nuk mund të hyjë kurrën e kurrës një mysliman, - shpjegoi me keqardhje.
Lëshova kryet mbi gjoks, i lehtësuar nga ankthi emocional. Dhe e ndjeva veten si i kapur te një shkurre buzë greminës, pas një rrëshqitjeje të frikshme.
- Po unë s’jam mysliman, moj zemër... jam shqiptar safi, -vërtetova me sinqeritet.
Vura re një ndryshim të shpejtë, i cili u shpreh me shqetësim të dukshëm në fytyrën e saj.
- Edhe unë shqiptare jam, po jam e krishtere...Ja, kjo është e tëra, - tha duke i tërhequr fjalët zvarrë.
Pasi gëlltita një psherëtimë, thashë vetëm:
- Të mendosh ti, Klea, kështu sot!?... S’më kishte shkuar në mendje kurrë...
Ajo mblodhi supet me keqardhje.
- S’jetoj vetëm, - reagoi me gjysmë zëri dhe heshti si e pezmatuar. Vijoi pas pak: - Në shtëpi s’kam gojë të vendos për asgjë. Jetën time s’e kam vetë në dorë...Dua të vazhdoj shkollën, nuk më lënë. Më thonë : ”U bëre goxha çupë tani, ul kokën e qëndis!” Qëndis, qëndis, qëndis...Bëj lule, bëj gjethe, bëj zogj, bëj pemë... Më vjen turp që po t’i them ty këto, po më bëre fajtore, prandaj...
M’u bë në sy një pyll i tërë i qëndisur nga Klea, të cilin ajo e merrte me vete, për të shkuar te një i panjohur. Dhe bashkë me pyllin e mundimit, t’i falte atij edhe jetën e saj gjithë ëndrra... Ndjeva tmerr përbrenda vetes.
- Jo, - kundërshtova me gjallëri, duke përplasur edhe këmbën përtokë, - nuk të lë kurrë. Ne do të jetojmë bashkë diku gjetkë. Do të vazhdojmë shkollën me korrespondencë, derisa të marrim edhe universitetin...
U duk sikur në fytyrën e saj shkrepi papritur një dritë e fuqishme.
- Klea!...
Vajza u drodh dhe ktheu kryet. E ëma si një përmendore e thinjur kishte qëndruar sipër ledhit. Klea vrapoi vrulltas drejt saj. Përmendorja e rrëmbeu për krahu dhe më hodhi mua një nga ato vështrimet, që i hidhen vetëm një zagari, kur e sheh se të ka urinuar lulet në oborr.
M’u duk se nuk kisha qenë ndonjëherë aq i lumtur dhe aq i mjerë sa atë ditë.
Në mbrëmje fryu një erë e fortë, e cila bëri që pemët e arrave të tundeshin për vdekje. Një rrufe e beftë shkroi një paralajmërim dimri nëpër ajër. Pastaj zuri të binte një shi budalla, i trashë dhe grindavec, i cili me dajakët e tij bëri shamatë të kotë, goditi xhamat dhe rrëzoi përtokë disa gjethe arre. Nata këmbëtroke erdhi e trishtuar.